Lurraldeak 2030
BIA KLIMA 2.0

ETORKIZUNA birSORTU. Klima eta energia

VII Edizioa

BIA FORUM
Maiatzaren 28-29

BIA 2026 SARIAK

Ana Hop ©

TATIANA BILBAO

Premiado

Resumen

Jornadas

Actividades

YouTube

Premiado

Resumen

Jornadas

Actividades

YouTube

Manifestua

BIA KLIMA 2.0

reGENERAR FUTURO. Clima y Energía
ETORKIZUNA birSORTU. Klima eta Energia
reGENERATING THE FUTURE. Climate and Energy

MANIFESTUA

BIA VII. edizioak aurreko edizioan hasitako lanarekin jarraituko du BIA Klima gaia ardatz hartuta. BIA KLIMA I hartan azterketa teoriko-estetiko sakona egin zen arkitekturaren eta klimaren arteko harremanari buruz.

BIA Klima II honetan sakonago aztertuko dira harreman horren eta GJHen alderdi teknikoak, zehatzak eta gizarte-arlokoak:

-7. GJH: Energia eskuragarri eta ez kutsatzailea.
-9. GJH: Industria, berrikuntza eta azpiegitura.
-11. GJH: Hiri eta komunitate jasangarriak.
-12. GJH: Ekoizpen eta kontsumo arduratsuak.
-13. GJH: Klimaren aldeko ekintza

Arquitectura y sociedad. José Ramón Domínguez Carnero. 
Lehen saria. Photo-Bia. VI Edizioa

BIA KLIMA II-Bia VII Edizioa 2026-2027

Parte-hartzaileei, administrazioei eta herritarrei zenbait gairi buruzko ildo batzuk proposatu zaizkie:

1.

Pertsona guztiei energia eskuragarri, fidagarri, jasangarri eta modernorako irispidea bermatzea da gizarte solidarioa eta bidezkoa lortzeko erronka handia. Administrazio publikoetatik energia aurrezteko eta eraginkorra izateko proiektuak sustatzen dira, baina gaur egungo testuinguruan inbertsio horiek nahikoa dira pobrezia energetikoaren esparruetarako? Emaitzak egiaz eraginkorrak dira?

Alor honetan planteatzen diren etorkizuneko erronkei erantzuteko irtenbideak bilatzeko ikerketan, berrikuntzan eta garapenean inbertitzearen garrantzia.

Conticinios. David Tijero Osorio.  
Bigarren saria. Photo-Bia. VI Edizioa

Y nuevos amaneceres. Jorge Almeida Vela.
Áccesit. Photo-Bia. BIA VI Edizioa.

2.

Ingurumenarekin arduratsuak izanda erabiltzea energia, eta horrek eraikuntzarekin eta Km 0 materialak erabiltzearekin duen lotura, baita eraikuntza-prozesuetako garapen osoan ekonomia zirkularra bultzatzea ere. Zein izan da azken urteetako eboluzioa eta paradigma-aldaketa? Zer da erabilera berdea eta zer espero dezakegu?

Eraikitako inguruaren erronkak premiazkoak dira: Europan, eraikuntzaren sektorearena da urteko CO2 isuri globalaren ia %40, lehengaiak kopuru jasangaitzetan kontsumitzen ditu eta birziklatzen eta berrerabiltzen ez den hondar gehiegi ekoizten jarraitzen du; obrako hondarrak berrerabili edo birzikla daitezke eraikuntza berrietan? 

Klimaren arloko helburu orokorrak lortzeko ia ibilbide-orri guztiek eraikuntzan jatorri biologikoko materialak erabiltzea nabarmentzen duten arren, egituretako zurak eboluzionatu egin du eta irtenbide bideragarria da gaur egun hirietako eraikinik konplexu eta garaienetarako ere. Abantailak ezagunak dira: zurarekin eraikiz gero, karbonoaren neutraltasuna ahalbidetzen da eta azkarrago eraikitzen da. Aldi berean, eraikinen diseinuetan berrikuntzarako aukera berriak eskaintzen ditu. Gaur egun, kontzeptu hori lantzen ari dira, baita materialen hornikuntza arduratsua ere; zer ikas dezakegu proiektu aitzindarietatik eta horiek ahalbidetu zituzten eraldaketetatik?

Oinarri biologikoko materialek pentsamendu zirkularrari buruzko ikuspegi partikularra dute. Berriztagarriak dira, potentzialki ugariak, karbonoan neutralak eta birziklagarriak. Material horiek landatu eta ereinda ekoitziz gero, gure inguruaz dugun ikuspegia aldatu egiten da eta bizigabea izatetik bizidun izatera igarotzen da. Ikuspegi teknologiko askotarikoak aintzat hartzea, banbuarekin egiten diren eraikinetako ohiturekin hasi eta bioikatzaren konposatu zementudunak ezartzera arte, hori da I+B+Garen egungo erronka.

3.

Etorkizuneko komunitateak jasangarritasunaren ikuspegitik birpentsatzea:

–Jasangarritasun energetikoa, nahiz gastuari nahiz kontsumoari dagokienez. Energia berriztagarrien erabilera eta ia kontsumorik gabeko eraikinen diseinua gelditzeko etorri dira. Gaur egun alor honetan dauden arauak lagungarriak dira helburu horiek ezartzeko? Zein premisa ditugu eraikitako espazioaren kalitatea hobetzeko eta, aldi berean, jasangarritasunari begira dagoen eskariari erantzuteko? Next Generation berreskuratze-funtsen erabileran egin dezakegu emaitzaren aurretiazko balantze bat?

Auzo mailako planifikazioa oso egokia da hirietako errealitateak kontuan izango dituen hiri-garapen inklusibo eta zero isurketakoaren ereduak sortzeko. Are gehiago, hiriko osagaiak integratzeko behar bezain handiak dira auzoak, baina behar bezain txikiak dira anbizio handiak finkatzeko, inbertsioa zentralizatzeko, politika berriak probatzeko eta tokiko komunitateekin konprometitzeko beren behar eta lehentasunetara egokitutako irtenbideak kodiseinatu ahal izateko, etxebizitza-aukerak barne, tokiko ekonomia babestuaz, berdeguneak handituz eta kaleak eta espazio publikoak berrirudikatuz.

–Gizarte-jasangarritasuna, kontsumo arduratsuaren kultura sustatzeari, ingurumena errespetatzeari eta banakoen lankidetzari buruz. Nola normalizatu bizitzako etapa guztiak komunitate integratzaileetan eta elkar zaintzen dutenetan?

Dagoeneko badauden esparruak nola “ber-auzotu” ikertzea litzateke xedea; nola bihurtu dagoeneko badauden esparru horiek etorkizuneko bizitza jasangarrien gune? Auzoen dinamika hobeto ulertu, baita pertsonak bakarrik eta elkarrekin bizi diren modua ere, guztientzako komunitate emankorrak nola sortu eta tokiko kultura eta ezaugarriak nola sustatu.

Zentzu honetan, ezinbestekoa litzateke auzoek egungo hiri-egituran duten egitekoa sakonago ulertzea eta ondo funtzionatzen duten auzoak aztertzea, eta ikustea auzo horiek nolatan diren erabakigarriak herritarren jokabiderako, gizarte-harremanetarako eta bertako izatearen sentimendua izateko. Pertsona eta komunitateetan izaten diren ondorio positibo horiek funtsezkoak dira gizartearen ongizaterako.

Gaur egun dagoeneko badauden auzoek zenbateraino lortzen dituzte eragin sozial positiboak? Nola eta norentzat?

–Lurralde-jasangarritasuna, baliabideak eraginkortasunez iristea eremu geografiko guztietara eta energia berriztagarriak ezartzeak paisaian eta ekosistemetan duten eragina. Nola enfokatu landa-eremuak eta hiria hedatzea jasangarritasun energetikoari, ekonomikoari, ingurumen-arlokoari eta gizarte-jasangarritasunari dagokienez? Zer eragin du energia berriztagarriak ezartzeak paisaia babesteari eta biodibertsitateari dagokienez (baratze fotovoltaikoak, parke eolikoak…)? Nola finkatu “praktika onen” bidea landa-inguruaren kudeaketa jasangarrirako paisaia osasungarriak eta kalitatezkoak lortzeko?

Encuentros. Leonardo Suarez.
Accesit. Photo-Bia. VI Edizioa

Orígenes. Alberto Carvajal Pozo. 
Erakusketarako haukeratua. Photo-Bia. VI Edizioa

4.

Dagoeneko badagoena eraldatzearen garrantzia: estetika arkitektonikoaren jasangarritasuna.

Klimaren krisiaren ondorioz eraikitako ingurua zaintzen dugun modua berriro pentsatu beharra daukagu. Dagoeneko badauden higiezin gehienak zaindu behar ditugu, baita gustukoak izateko aukera gutxiena duten eraikinak ere. Estetikaz dugun ideia planetaren beharretara egokitu beharko dugu? Gizarte jasangarria lortzea dugu xede, baina egiteko horretan ikas dezakegu edozein eraikinetan balioa aurkitzen? Eta zer ondorio izango ditu bizi-kalitatea bezalako giza balioentzat etxean sentitzeak eta bertako sentitzeak?

Klima-aldaketak osasunean dituen ondorioek eragin desberdina izango dute munduko txokoetan. Aldaketarik dramatikoenak hegoalde globalak izango dituela uste da, baina hirietako eta komunitateetako arkitektura eta diseinu zainduak ondorioak arindu ditzake, eta, zenbaitetan, osasuna nabarmen hobetu ere, bereziki okerren bizi direnena.

Eraikitako ingurua konpontzea inguruabar askotara egokitu daiteke eta mota askotako ekintzak egin daitezke. Fisikoa eraldatzeak gizartearen beste alderdi batzuetan ere eragina izan dezake. Arkitekturak espazioaren erabilera alternatibo eta jasangarriak garatu ditzake eta garatu behar ditu, diseinu holistikoekin, material berri eta berritzaileak erabilita, eta eraikitzeko metodo berriak erabilita.

Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialaren Bizkaiko Ordezkaritzak Bizkaiko arkitektura ezagutzera emateko eta sustatzeko xedez sortutako plataforma bat da BIA, Bilbao Bizkaia Architecture. Sektoreko enpresa handien nahiz estudio txiki independenteen esperientzia eta jakintza biltzen ditu, kanpoan ezagutzeko moduko balioa dutenak guztiak. Nazioartekotzea, trukea eta herritarren partaidetza dira BIAk arkitektura eta hirigintza ardatz harturik bideratzen dituen ekintzen ikurrak.

Abangoardiako arkitektura eta hirigintza protagonista dituen eta Bilboko hiria eta Bizkaia hiri arkitektura eta berroneratze horren beraren eredu gisa baliatzen dituen nazioarteko eztabaidarako honako jarduera hauek proposatzen ditu BIA Urban Regeneration Forum plataformak:

PREMIO-PUBLICO-Sinfonia-de-cristal

Sinfonía de cristal. Alfonso Barturen.
Publikoaren sari berezia.  Photo-Bia. VI Edizioa

Actividades

Forum

Herritarrentzako jarduerak

2026 BIA Saria

Back to top